Σχεδόν το 50% των ατόμων που βιώνουν εγκεφαλικό επεισόδιο αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην κατάποση, κυρίως κατά τις πρώτες εβδομάδες. Η κατάσταση αυτή συχνά ονομάζεται δυσφαγία.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Η κατάποση είναι μια πολύπλοκη διαδικασία. Ο εγκέφαλος χρειάζεται να συντονίσει πολλούς και διαφορετικούς μύες για να επιτευχθεί η διαδικασία της κατάποσης.
Το εγκεφαλικό μπορεί να βλάψει τις περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στη διαδικασία αυτή, και συνεπώς να επηρεαστεί η κατάποση.
Έχω δυσκολία στην Κατάποση;
Κατά τις πρώτες ώρες εισαγωγής στο νοσοκομείο, χρειάζεται να γίνει έλεγχος για το κατά πόσο μπορεί το άτομο να καταπιεί με ασφάλεια.
Για να διευκολυνθεί ο εντοπισμός δυσκολιών στην κατάποση είναι καλό να γνωρίζουμε κάποια από τα σημάδια:
- Βήξιμο όταν τρώτε ή πίνετε
- Το φαγητό ή ποτό καταλήγει στον λάθος αγωγό
- Αίσθηση ότι το φαγητό έχει κολλήσει στο λαιμό
- Υπολείμματα φαγητού ή ποτού παραμένουν στο στόμα, μετά την κατάποση
- Δυσκολία στην μάσηση
- Σαλιάρισμα
- Η κατάποση ή η ολοκλήρωση γεύματος παίρνει πολύ χρόνο
- Ανάγκη για συχνή κατάποση για να καθαρίσει ο λαιμός.
Εάν υπάρχει δυσκολία στην κατάποση, υπάρχει κίνδυνος το φαγητό ή ποτό να καταλήξουν στην αναπνευστική οδό και στους πνεύμονες. Αυτό ονομάζεται αναρρόφηση. Μπορεί να οδηγήσει σε λοιμώξεις και πνευμονία. Γι ‘αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, εάν υπάρχει δυσκολία στην κατάποση να εντοπίζεται νωρίς.
Υπάρχει και η περίπτωση όπου η αναρρόφηση δεν εμφανίζει συμπτώματα, κι αυτό ονομάζεται σιωπηλή αναρρόφηση. Συνεπώς, χρειάζεται εξονυχιστική αξιολόγηση από εξειδικευμένο επαγγελματία, για να βεβαιωθείτε ότι η κατάποση γίνεται με ασφάλεια.
Βελτιώνεται;
Οι δυσκολίες κατάποσης βελτιώνονται και οι περισσότεροι μπορούν να καταπίνουν με ασφάλεια κατά τις πρώτες, κιόλας, εβδομάδες.
Ένας πολύ μικρός αριθμός ατόμων αντιμετωπίζει χρόνια δυσκολία στην κατάποση, και ακόμη λιγότεροι αντιμετωπίζουν μόνιμα προβλήματα.
Υπάρχει θεραπεία;
Στην περίπτωση που αντιμετωπίζετε δυσκολίες στην κατάποση, θα πρέπει να επισκεφθείτε λογοπαθολόγο, λογοθεραπευτή.
Ο λογοθεραπευτής θα αξιολογήσει την κατάσταση και θα συζητήσει μαζί με το άτομο πιθανές παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένων των ακόλουθων:
- Πύκνωση των ποτών με ειδικές σκόνες για ευκολία στην κατάποση
- Κατανάλωση μαλακών τροφών, π.χ. πουρέ, ή κρέμες, π.χ. καραμελέ
- Αλλαγή της θερμοκρασίας των ποτών και τροφών – όσο πιο κρύα είναι τόσο πιο εύκολο είναι για την κατάποση τους
- Αλλαγή στον τρόπο και το χρόνο κατανάλωσης γευμάτων, δηλαδή να τρώτε μικρά και συχνά γεύματα, αντί για 3 μεγάλα γεύματα τη μέρα.
Ο λογοθεραπευτής μπορεί επίσης να παρέχει μια λίστα με τροφές, οι οποίες είναι πιο ασφαλή για κατανάλωση.
Στην περίπτωση που δεν μπορείτε να καταναλώσετε την αναγκαία για τον οργανισμό ποσότητα φαγητού, τότε θα σας προταθεί η επιλογή σίτισης μέσω σωλήνα. Δηλαδή, θα λαμβάνετε την τροφή σε υγρή μορφή, μέσω σωληναρίου, η οποία θα καταλήγει κατευθείαν στο πεπτικό σας σύστημα.
Cyprus Stroke Association 